Obronna strażnica typu Wachhaus powstała w latach 1904-1905 w Chodaczowie blisko Tryńczy. Była jedną z około trzydziestu podobnych fortyfikacji wzniesionych na terenie Galicji z zadaniem obrony przeprawy strategicznej linii kolejowej nad rzeką Wisłok.
Licząca niemal 75 km linia prowadziła z Przeworska przez Leżajsk i Nisko do Rozwadowa. Linia ta, podobnie jak inne na terenie zaborów były chronione przez ufortyfikowane strażnice, które miały za zadanie zabezpieczyć newralgiczne odcinki tras kolejowych przed zniszczeniem. Strażnica „Tryńcza” jest jedną z dwóch tego typu zachowanych do dzisiaj, obok strażnicy w Tarnowie. Projekt architektoniczny upodobniał budowlę do zameczku, by ukryć funkcję obronną obiektu. Dwukondygnacyjny budynek strażnicy wzniesiono z cegieł, przy czym dolną kondygnację obłożono z zewnątrz piaskowcem, przypominający kamienny fundament. Powyżej nałożono tynk z poziomym boniowaniem. Na dwóch narożnikach dodano wieże, pozostałe dwa ścięto. Zewnętrzne schody prowadzą na I piętro. Wewnętrzna klatka schodowa prowadzi na parter i półpiętro, z którego wychodzi się na dach. Każde piętro posiada kilka dużych okien, które wyposażone były w stalowe okiennice oraz kilkanaście otworów strzelniczych, które przed mobilizacją pozostawały zatynkowane od zewnątrz. Na górnej kondygnacji wykuszu po stronie północnej 3 otwory strzelnicze zostały powiększone, tym samym pozbawione pancerzy, zapewne długo po I wojnie światowej. Ochronę strażnic stanowiły stalowe ogrodzenia, często także kłujące krzewy. Największe pomieszczenia budynku na obu piętrach to izby mieszkalne dla ok. 10 żołnierzy każda. Oficer zajmował mniejsze pomieszczenie na I piętrze. Budynek posiadał dwie latryny, system ogrzewania, połączenie telefoniczne i magazyn amunicji. Tak jak w przypadku innych obiektów fortecznych, w pobliżu wartowni kolejowych obowiązywał całkowity (do 570 m) i częściowy (570–1150 m) zakaz budowania obiektów cywilnych bez zgody władz wojskowych. W czasie I wojny światowej strażnicę obsadziło wojsko austro-węgierskie. W latach niemieckiej okupacji istniał w niej posterunek niemieckiej straży kolejowej. Obecnie wyremontowany i oddany do użytku w 2018 r. budynek jest własnością Gminy Tryńcza. Obiekt jest udostęniony do zwiedzania. W 2022 r. strażnica została zgłoszona do konkursu „Zabytek Zadbany”.
Opr. DP, źródło: WUOZ Przemyśl, Gmina Tryńcza
Fot. WUOZ Przemyśl