Napad Tatarów na Kańczugę (2)

350 lat temu, 4 października 1672 roku, miał miejsce napad Tatarów na Kańczugę. Orda tatarska przybyła pod Przeworsk w dzień św. Franciszka.

 

„(..) Dopiero oni koni ze trzydzieści zapaliwszy chałupę w Żuklinie, w górę, za niemi także następujące pułki tatarskie od Siennowa zdały się dolinami na Łopuszkę Wielką i Siedleczkę i tak górami szli aż trzy mile za Bieszczad byli. W tym obywatele Kańczuscy także i inni postronni wzgardziwszy radą dobrą Jacka Kwolka Komendanta i Pana Tomasza Skowronkiewicza Wójta, nie chcieli się opanować przy mieście swojem, ani do Przeworska, ani do Łańcuta […] ale co żywo nadzieje swoje położywszy w leśnych kniejach, kto jako mógł do lassów za Tarnawkę i dalej puścił się, gdzie też ich orda w lasach jako grzyby zabrała. Tak była przerzedzieła Kańczugę w ludziach, że ledwie by się wójt doliczył trzecią część ludzi pozostałych. Tylko, że Pan Bóg wielu ludzi uwolnił podjazdem Panów Przemyślanów pod Kormanicami i pod Komarnem, że bardzo wiele byli niewolnika odbili i ordzie dobrze byli przytrzepali […] ale jednak sieła w niewolą zabrali, a gdyby się nie ruszali z miasta, tedy by byli zostali się wcale, bo ten nieprzyjaciel już nie nacierał więcej na Kańczugę. Takową tedy pamiątkę wtargnięcia tego nieprzyjaciela namieniwszy, prosimy Pana Boga, aby nas Pan Bóg w dalszych czasach bronił od tego nieprzyjaciela.”

Opowieść o losach porwanych w jasyr mieszczan kańczuckich kontynuuje ks. Jan Kudła: „Szczęściem, że na owe nieszczęśliwe czasy da Pan Bóg dzielnego hetmana Sobieskiego. On to bowiem prawie sam jeden gromił wszędzie Turków i Tatarów, on i w tym roku pobił na głowę wszystkie ordy, a najpierw Nuraddyna pod Cieszanowem, uwolniwszy przytem 2000 luda z niewoli, a następnie Dziambetgeraja pod Niemirowem, gdzie uwolnił 20 000 jeńców; a nareszcie pod Komarnem jeszcze raz Nurradyna […] i odbił zarazem przeszło 20 000 jeńców, a między nimi i mieszczan Kańczudzkich. Takimi to wojnami i takiem zamięszaniem nacechowane XVII stulecie w historii Kańczugi.”

 

Muzeum w Przeworsku

Zespół Pałacowo-Parkowy

(Wypisy i teksty źródłowe do historii regionalnej województwa rzeszowskiego, Rzeszów 1958; J. Kudła, Historia Miasteczka Kańczugi pisana 1889 r., Rzeszów 2009)