W ubiegłym tygodniu Muzeum w Zarzeczu przypomniało postać Jana Dzieduszyckiego, którego rocznica śmierci przypadła 21 września.
Życie Jana Dzieduszyckiego (1916-1995) stanowi inspirację i przykład odwagi, poświęcenia oraz niezłomności. Jan Dzieduszycki był trzecim z trzynaściorga dzieci Włodzimierza Dzieduszyckiego i Wandy z Sapiehów, ostatnich mieszkańców pałacu w Zarzeczu do roku 1944. Razem z żoną Marią z Brzozowskich i córką Anną zamieszkiwali leśniczówkę w Woli Roźwienickiej, oddalonej o parę kilometrów od Zarzecza. Warto wspomnieć, że ślubu udzielił im ksiądz Stefan Wyszyński, późniejszy Prymas Polski, który był przyjacielem rodziny Dzieduszyckich. Sakrament małżeństwa zawarli 20 sierpnia 1942 roku w kościele pw. Św. Michała Archanioła w Zarzeczu. To, co szczególnie warte jest uznania to odwaga Jana podczas II wojny światowej. W październiku 1944 roku, będąc członkiem Armii Krajowej, został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Mimo nacisków i trudnych warunków, odmówił współpracy i donoszenia na ukrywających się w lasach roźwienickich partyzantów. Jego niezłomna postawa przyniosła mu wiele cierpień, bowiem 13 listopada 1944 roku został wywieziony w głąb Związku Radzieckiego, gdzie spędził trzy długie lata w różnych obozach pracy na Syberii. Wrócił do Polski w listopadzie 1947 roku. Po wielu latach milczenia Jan Dzieduszycki zdecydował się spisać swoje wspomnienia z pobytu w ZSRR. Jego relacje zostały opublikowane w książce „Trzy lata wykreślone z życia”, która ukazała się w Paryżu w 1986 roku. Kolejne wydanie tej książki, zatytułowane „Trzy lata wykreślone z życiorysu”, zostało wydane przez Wydawnictwo Lubelskie w 1989 roku. Historia Jana Dzieduszyckiego przypomina, że nawet w najtrudniejszych chwilach życia można zachować niezłomność i wierność swoim przekonaniom. Jego postawa to przypomnienie o sile ludzkiego charakteru i determinacji w obronie wartości. Jan Dzieduszycki zmarł 21 września 1995 w Warszawie i spoczywa w krypcie rodowej pod kościołem pw. Św. Michała Archanioła.
źródło:
Muzeum Dziedzuszyckich w Zarzeczu
fot. z archiwum Anny Dzieduszyckiej