Za kilka dni, 21 marca, jak co roku rozpoczyna się kalendarzowa wiosna. Powoduje to potrzebę podjęcia działań przez służby komunalne, związanych z porządkowaniem ulic, placów zabaw i parków, jak i działań związanych z zabiegami agrotechnicznymi. Rozmowę na te tematy przeprowadziliśmy z Franciszkiem Gołąbem, Prezesem Zarządu PGKiM w Jarosławiu Sp. z o. o. oraz JPK Sp. z o. o.
Jakie działania w pierwszej kolejności podjęła Spółka JPK, która zajmuje się zielenią miejską?
– W roku 2024 zimy mieliśmy niewiele, pozwoliło to rozłożyć prace związane z przygotowaniem zieleni na okres wiosenno-letni. Na pierwszy rzut poszło przycinanie gałęzi, w celu formowania koron drzew ozdobnych, usuwanie posuszu, jaki i przycinanie gałęzi, które za bardzo przerosły nad ulicami i chodnikami, utrudniając komunikację. Przycinanie i formowanie koron drzew wykonaliśmy na ul.: Kraszewskiego, Grunwaldzkiej, Jana Pawła II, Bandurskiego, Żołnierskiej, 3 Maja, Klasztornej. Przycinanie i formowanie koron drzew i krzewów należy do standardowych zabiegów pielęgnacyjnych, które poprawiają wygląd zieleni i pozwalają na funkcjonowanie społeczności miejskiej pod tą przyrodą, w taki sposób, aby gałęzie drzew i krzewów nie utrudniały np. przejścia chodnikiem i nie rysowały samochodów. Do kolejnych czynności pielęgnacyjnych należy przycinanie traw i krzewów. Wykonano te czynności na cmentarzach komunalnych, na płycie Rynku, na Małym Rynku, ul. Jana Pawła II. Trawy które tam rosną to: miskanty, natomiast krzewy to róże, derenie, hortensje. Wykonane w odpowiednim czasie zabiegi pielęgnacyjne gwarantują piękny wygląd, a gdy jesień jest złota-polska, to również jesienią.
Ostatnio pojawiły się też nowe rabatki na ul. Grunwaldzkiej. Co tam posadziliście?
– Po wykonaniu remontu ul. Grunwaldzkiej na jej poboczach, będących terenami zielonymi posialiśmy trawę. Obecnie, zgodnie z projektem będącym elementem całości projektu zieleni (w tym Plac Mickiewicza) wykonaliśmy zagospodarowanie zieleni, wykonując rabatki, w których posadziliśmy róże, berberysy, lawendy, miskanty. Rabatki odgraniczone są od trawników ekobordami i wyłożone grysem ozdobnym. Będziemy się oczywiście zajmować ich pielęgnacją, jak i pozostałymi terenami zielonymi w mieście.
Kiedy planujecie nasadzenie kwiatów i czy nie boicie się nawrotu zimy?
– Obserwujemy prognozy pogody długoterminowe. Wynika z nich, że co prawda w nadchodzących dniach będzie nieco chłodniej, ale na śnieg z prawdziwego zdarzenia, na nasze szczęście, nie ma już szans. Na pewno nie widać ochłodzenia. Wiosenna aura na południu kraju powinna się utrzymać. Ponadto, pierwszymi nasadzeniami w rabatach kwiatowych będą bratki, których nasadzimy w mieście około 2000 sztuk. Bratki ogrodowe są odporne na przymrozki, a w razie większych przymrozków jesteśmy przygotowani, aby je okryć agrowłókniną. Mam nadzieję, że nie będzie takiej konieczności i ich różnorodna kolorystyka będzie cieszyć oczy mieszkańców. W dalszej kolejności, po przekwitnięciu bratków, będziemy nasadzać kompozycje kwiatowe złożone z muszkatel i gruboszy. Rok w zieleni zakończymy nasadzeniem chryzantem. Kondycja kwiatów zależna jest od nawożenia, podlewania, jakości sadzonek, ale też od aury. Długotrwałe deszcze nie sprzyjają kwiatom. Pozostaje mieć nadzieję, że rok 2024 będzie dla nas wszystkich pogodowo łaskawy.
Za zieleń miejską odpowiada Jarosławskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o. Jakie korzyści z faktu, że zajmuje się tym miejska spółka komunalna, ma Miasto?
– Miejska Spółka Komunalna, jaką jest Jarosławskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o. o. powstała z inicjatywy Burmistrza Miasta Jarosławia, pana Waldemara Palucha w 2017 roku. Celem jej utworzenia było posiadanie podmiotu gospodarczego, nastawionego na działalność dla Miasta, działalność niekomercyjną, co powoduje, że celem Spółki nie jest osiąganie wielkich zysków, na które to nastawione są Spółki komercyjne, ale działanie na zasadzie pokrycia kosztów działalności i bycie na przysłowiowy telefon, jeżeli jest potrzeba pilnego działania, bez czasem długich procedur przetargowych. Spółka wykonuje więc dla Miasta usługi w ramach zamówień publicznych w trybie „in-house”. Jest to jeden z rodzajów zamówień publicznych, udzielonych w trybie z tzw. wolnej ręki. To angielskie określenie odnosi się do przedsięwzięcia realizowanego przez spółkę komunalną, jej własnymi siłami i po spełnieniu warunków m. in.: działalność w ramach tych zamówień musi być wykonywana w 90% na rzecz Miasta. Ponadto, stworzono ponad 30 miejsc pracy, a na dzień dzisiejszy Spółka dysponuje już bazą magazynowo-warsztatową i biurową przy ul. Szczepańskiego oraz odpowiednim sprzętem specjalistycznym i pojazdami. Idziemy w kierunku wykorzystywania do swojej działalności sprzętów elektrycznych (Melex, elektryczne dmuchawy, nożyce do krzewów). W zakresie działalności Spółki jest też konserwacja oświetlenia ulicznego i administrowanie gminnymi zasobami komunalnymi (lokale mieszkalne i użytkowe). Spółki Komunalne działające w trybie „in-house” to obecnie powszechna praktyka w Polsce.
Jakie prace w ramach wiosennych działań podejmuje Spółka PGKiM?
– PGKiM w ramach tych działań podejmuje przede wszystkim prace porządkowe na ulicach i placach miejskich. W sytuacji, kiedy jest zima w zimie, defekty porządkowe przykryte są śniegiem. Natomiast w roku 2024 zmuszeni byliśmy już w lutym wykonać zamiatanie ulic miejskich, aby zebrać nieczystości i piasek spod krawężników. Jest to już czynność wchodząca w skład tzw. pozimowego oczyszczania ulic i placów. Niestety, znów dotyka nas przypadłość kilku kategorii ulic w Jarosławiu. Ulice powiatowe w mieście do dzisiaj nie zostały oczyszczone z pozimowych brudów i chyba do Świąt Wielkanocnych oczyszczone nie będą. Powiat o mieszkańców Jarosławia, miasta gdzie ma swoją siedzibę, po prostu nie dba.
A jak z gospodarką odpadami – czy poprawiają się wskaźniki segregacji odpadów komunalnych przez mieszkańców ?
– Nie jest to jeszcze poziom wymagany przez przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (przyp. w 2024 r. 45% zebranych odpadów wagowo), ale jest coraz lepiej, zwłaszcza w osiedlach domów jednorodzinnych. Dlatego w ramach umów o zbiórkę i zagospodarowanie odpadów komunalnych w gminach i mieście Jarosław prowadzimy w szkołach podstawowych tzw. edukację ekologiczną, podczas której przybliżamy zasady segregacji odpadów komunalnych i kładziemy nacisk na konieczność segregacji, aby już u dzieci i młodzieży wykształcić pewne mechanizmy ekologicznego zachowania.
Mówiąc o zachowaniach ekologicznych, wychodząc z zasady, że zaczynamy od siebie, mam na myśli działania spółki PGKiM w Jarosławiu, polegające chociażby na modernizacji taboru samochodowego i zakupach pojazdów i sprzętu komunalnego na emitujące mniej szkodliwych spalin. W tym celu dokonujemy zakupu pojazdów tzw. śmieciarek z normą spalin Euro 6, w mniejszym stopniu zanieczyszczających środowisko, planując już zakup śmieciarek napędzanych silnikami elektrycznymi, niestety dzisiaj dwukrotnie droższymi od śmieciarek napędzanych silnikami diesla. Liczymy na dofinansowania do tych ekologicznych pojazdów.
W marcu zostanie spółce PGKiM dostarczony pojazd skrzyniowy, napędzany silnikiem elektrycznym, przy pomocy którego dokonywana będzie zbiórka selektywnie zabranych odpadów (papier, plastik) od mieszkańców Jarosławia. Przy zakupie tego pojazdu spółka PGKiM otrzymała dofinansowanie w wysokości 70 tysięcy złotych z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Na etapie koncepcji jest również planowanie budowy kompostowni, instalacji niezbędnej do przetwarzania zebranych odpadów BIO (trawa, liście, odpady kuchenne, drobne gałęzie drzew i krzewów) w nawóz ekologiczny, co pozwoliłoby też na obniżenie kosztów zbiórki i zagospodarowania tego rodzaju odpadów. Na tego typu inwestycje (z zakresu ochrony środowiska naturalnego) ze środków krajowych i unijnych można pozyskiwać dofinansowania nawet do 80% wartości obiektu, tak więc koszty budowy nie byłyby dużym obciążeniem dla miasta i sąsiednich gmin, gdzie spółka PGKiM zbiera odpady BIO w ilości prawie 5 tys. ton rocznie. Wszystkie te działania, inspirowane przez burmistrza Waldemara Palucha, reprezentującego Zgromadzenie Wspólników Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu Sp. z o.o., którym jest w 100% Gmina Miejska Jarosław, to nasz skromny wkład w ochronę środowiska naturalnego.
AS