Pocztówkowa historia Jarosławia w kamienicy Orsettich

Witryny sklepowe z przełomu XIX i XX wieku, ówczesne szyldy oraz odtworzony sklep papierniczy, gabinet oficera cesarsko-królewskiej armii, atelier dawnego fotografa i zbiór widokówek dawnego Jarosławia. Tak wygląda wystawa „Pozdrowienie z Jarosławia. O pocztówkach jarosławskich”, którą przez cały rok będzie można obejrzeć w salach Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich.

 

Kuratorem wystawy jest Zofia Kostka-Bieńkowska, za stronę techniczną odpowiadał Marcin Burghardt, a aranżację malarską wykonał Karol Prajzner.

Ekspozycja poświęcona jest miastu na przełomie XIX i XX wieku oglądanemu przez pryzmat kart pocztowych. Opowiada o niezwykle istotnym okresie w historii Jarosławia, kiedy to z zaniedbanego, prowincjonalnego miasteczka galicyjskiego zmienił się w duże miasto, jakie znamy dziś.

– Jarosław przełomu wieków to miasto garnizonowe, z koszarami, kasynami wojskowymi, ujeżdżalnią i zakładami produkującymi na potrzeby armii austro-węgierskiej. W tym samym czasie powstawały także nowe ulice i budynki użyteczności publicznej – siedziby towarzystw społecznych – „Sokół” i „Gwiazda”, hala targowa, gazownia, dworzec kolejowy, a także duże kamienice czynszowe i wille najbogatszych mieszczan – opisuje Łukasz Zagrobelny, dyrektor jarosławskiego muzeum. – Ta wielka rozbudowa Jarosławia, rządzonego wówczas przez burmistrza Adolfa Dietziusa, została doskonale udokumentowana na fotografiach publikowanych na awersach kart pocztowych – dodaje.

Pierwsze widokówki z fotografiami Jarosławia pojawiły się w roku 1896 i szybko weszły na stałe do oferty miejscowych sklepów papierniczych, księgarni i trafik. Okres największej popularności kart pocztowych, przypadający na koniec XIX i początek XX wieku, nałożył się więc na czas gwałtownego rozwoju Jarosławia. Do tego okresu przybliża wystawa.

– Wejście w świat przedstawiony na niewielkich kartonikach z życzeniami umożliwiają murale z przedstawieniami rynku i najważniejszych ulic Starego Miasta i nowego śródmieścia. W salach ekspozycyjnych odtworzono witryny sklepowe, inspirowane szyldami i wystawkami widocznymi na pocztówkach. Osobne miejsce zajmuje sklep papierniczy z wystawą przyborów do pisania, druków, zeszytów i czasopism, a także zabytkową kasą sklepową z początku XX wieku. Wśród widokówek z przedstawieniami miasta zwracają uwagę rzadkie egzemplarze drukowane na ozdobnej folii, z ręcznie domalowanymi złotymi oknami, czy najnowszymi automobilami wstawionymi za pomocą fotomontażu. Na wystawie znalazło się miejsce także dla wozu konnego typu wasąg – częstego widoku na ulicach Jarosławia u schyłku Austro-Węgier. O kluczowym znaczeniu wojska dla rozwoju miasta przypomina gabinet oficera, z meblami w stylu secesyjnym, wykonanymi z drewna czereśniowego. Na ekspozycji można zobaczyć także zabytkowe aparaty fotograficzne oraz oryginalne zdjęcia z atelier znanych jarosławskich fotografów – zachęcają twórcy ekspozycji.

Wystawę przygotował zespół pracowników Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Wykorzystane eksponaty pochodzą m.in. ze zbiorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich, Muzeum Okręgowego w Rzeszowie oraz Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

Wystawa będzie czynna przez cały 2022 rok.

opr. erka