Krzyż ten znajduje się w niedalekiej odległości od drogi głównej w Gniewczynie Łańcuckiej, przy drodze na miejscowy cmentarz. Postawiony został ku pamięci ks. Stanisława Stojałowskiego, który jest uznawany za prekursora ruchu ludowego w Galicji. Jak pisze Janusz Słyś w książce pt. „Białoboki, Mikulice, Ostrów i Wolica do 1945 roku”, był to ksiądz, który w drugiej połowie XIX wieku prowadził działalność uświadamiającą chłopów. W 1875 roku zakupił upadające pisma „Wieniec” i „Pszczółka” i za ich pośrednictwem zaczął akcję propagandową w ówczesnej Galicji. Był osobą bardzo aktywną. Organizował kółka rolnicze, demonstracje chłopskie, komitety wyborcze jak też różne pielgrzymki. Za swoją działalność był wielokrotnie aresztowany. Krytykowany był również przez hierarchię kościelną, co ostatecznie doprowadziło do ekskomuniki kościelnej w 1896 roku. Rok później ekskomunikę jednak cofnięto, po tym jak złożył obszerne wyjaśnienia. Jego hasła zyskiwały poklask wśród chłopów, miał wielu zwolenników na galicyjskiej wsi. W Gniewczynie Łańcuckiej dostojny krzyż upamiętnia tę barwną postać, choć jego nazwisko zostało nieco zapomniane. – Przechodzę często tą drogą, ale nigdy nie zastanawiałam się jaka jest historia tego krzyża i komu jest poświęcony. O księdzu Stojałowskim niestety nie moge nic powiedzieć – mówi jedna z mieszkanek Gniewczyny Łańcuckiej.
Krzyż przypomina wciąż o ks. Stanisławie Stojałowskim, miejscowych włościanach i trudnych czasach zaborów. Na kamiennym obiekcie wyryta została inskrypcja. Możemy z niej wyczytać: „Ku wiecznej pamięci ks. STANISŁAWOWI STOJAŁOWSKIEMU *1845 +1911 Wdzięczni włościanie Gniewczyny łańcucki i tryniecki. Cześć jego pamięci”. Krzyże takie jak ten są strażnikami historii lokalnej i historii polskiej ziemi. Warto ją odkrywać.
Marcin Sobczak