Skąd wzięła się podwyżka cen?

Rada Gminy Przeworsk w grudniu 2021 roku przyjęła uchwałę dotyczącą nowych stawek za odbiór śmieci. Nie spotkało się to z aprobatą mieszkańców.

 

Gmina wyjaśnia, z czego wynika podwyżka cen systemu gospodarowania odpadami komunalnymi obejmująca odbieranie ich od mieszkańców, transport, zbieranie, odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, tworzenie i utrzymanie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, obsługę administracyjną systemu oraz edukację ekologiczną w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.

Jednym z głównych i bezpośrednich powodów wzrostu cen jest wzrost ilości odpadów z gospodarstw domowych. Należy pamiętać, że im więcej śmieci produkujemy, tym więcej gmina musi zapłacić za ich odbiór i zagospodarowanie. Wyższe koszty generują też nieprawidłowości w segregowaniu – mówi zastępca Wójta Gminy Przeworsk Teresa Wielgos.

W 2020 r. wywieziono 2504,50 ton odpadów, w tym 1598,74 zmieszanych. Rok później, w 2021 r. było to już 3074,29 ton, w tym 1668,84 zmieszanych. Szacuje się, że w bieżącym roku będzie to o 20% więcej.

 

Nie ma PSZOK-u

Brak PSZOK-u na terenie gminy to również jeden z powodów rosnących cen. Gmina wielokrotnie podejmowała próby utworzenia Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, przy możliwości pozyskania dofinansowania z zewnątrz, jednak to również nie spotkało się aprobatą mieszkańców. Liczne petycje mieszkańców gminy spowodowały zatrzymanie planowanej inwestycji. Obecnie mieszkańcy maja możliwość przywiezienia odpadów do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) się przy ul. Głębokiej 5 w Przeworsku (baza miejska   Przeworskiej Gospodarki Komunalnej Sp. z o. o.) we własnym zakresie.

Od 2018 roku gmina Przeworsk na mocy porozumienia zawartego z gminą Leżajsk korzysta z możliwości przetwarzania i zagospodarowania odpadów komunalnych z terenu gminy Przeworsk w instalacji komunalnej w Giedlarowej, wchodzącej w skład zakładu komunalnego „Stare Miasto – Park” Spółka z o. o., w Wierzawicach. Za zagospodarowanie odpadów komunalnych na instalacji za 1 tonę odpadów w 2021 roku gmina Przeworsk zapłaciła 585,36 zł brutto, a już w 2022 roku jest to kwota 628,56 zł brutto.

 

Brak konkurencji

Kolejnym bardzo znaczącym czynnikiem wzrostu cen jest brak konkurencji, pomimo tego, że przetarg jest ogłaszany nie tylko w Polsce, ale nawet w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. W przetargu na świadczenie usług odbioru i transportu odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych położonych na terenie gminy Przeworsk i   transporcie do zagospodarowania oraz zagospodarowania części odpadów w roku 2022, wpłynęła jedna oferta. I w wyniku rozstrzygniętego przetargu Firma Przeworska Gospodarka Komunalna Sp. z o. o. w Przeworsku w 2022 roku odbiera odpady z naszych posesji.

– W tym miejscu trzeba pamiętać, że w przypadku opłaty za odbiór odpadów komunalnych decyzja gminy jest uzależniona od złożonej oferty. Nie mamy wyjścia – za zleconą usługę trzeba zapłacić, choć pojawiają się głosy, aby nie wyłaniać firmy w przypadku zbyt drogiej oferty. Tylko co wtedy? Po pierwsze: prawo nie zezwala od tak sobie unieważnić przetargu, a po drugie: szybko zalałyby nas śmieci, a pospieszne rozwiązywanie problemu byłoby jeszcze bardziej kosztowne. Gmina nie skorzystała z możliwości dopłaty do śmieci, ponieważ dopłacamy już naszym mieszkańcom do ścieków i jest to rocznie kwota 1 mln zł. Patrząc przez pryzmat możliwości finansowych naszej gminy są to ogromne środki, które moglibyśmy przeznaczyć na remonty dróg, budowę nowych chodników, rozbudowę oświetlenia oraz inne zgłaszane przez mieszkańców inicjatywy. Z posiadanych danych wynika, że jeżeli stawka za odbiór odpadów pozostałaby na niezmienionym poziomie – 22 zł od osoby, to potrzebowalibyśmy w 2022 roku dołożyć do systemu gospodarki odpadami kolejne ponad 800 tys. zł. Przyjęta stawka 32 zł od mieszkańca posiadającego kompostownik powinna w 2022 r. pokryć rzeczywiste koszty gospodarki odpadami. Czy następne lata przyniosą kolejne podwyżki? Trudno powiedzieć, ale na pewno dużo zależy również od nas samych. Jako mieszkańcy mamy wpływ na ilość produkowanych odpadów (produkujemy ogromne ilości trawy – koszt odebrania jednej tony bioodpadów to 1276 zł brutto), rzetelną segregację oraz stosowanie opakowań wielokrotnego użytku. Dla uszczegółowienia podam, że w poprzednim roku oddaliśmy 342 tony bioodpadów.

 

Podwyżka była konieczna

– Zapewniam, że podjęcie tak bardzo trudnej decyzji było poprzedzone szczegółową analizą posiadanych danych, bardzo długimi dyskusjami na komisjach oraz sesji i było podyktowane odpowiedzialnością za funkcjonowanie całej gminy oraz skutkami finansowymi na kolejne lata. Niektórzy radzą – patrzcie na inne gminy, tam jest taniej. Proponuję więc zrobić proste porównanie: ilości mieszkańców, ilości wytwarzanych śmieci i zapłaty za usługę wykonawcy odbieranych odpadów komunalnych i ich zagospodarowania. Wszystkie te dane są w Internecie. Są gminy, które mają podobną liczbę mieszkańców a „produkują” nawet dwa razy mniej śmieci i to pomimo, że mają dużo wyższe stawki z przetargu. Tymczasem mogą się pochwalić stosunkowo niską opłatą. Z powyższego wynika, że temat opłat za śmieci nie jest taki jednowymiarowy, jakby się wielu wydawało i nie ma prostego rozwiązania dla samorządów. W takich sprawach nie może przeważać populizm, który najczęściej bierze się z niepełnej wiedzy na ten temat, a także rozwiązania na przysłowiowy „chłopski rozum”. Niepodnoszenie opłat to rozwiązanie na krótką metę – mówi Zastępca Wójta Gminy Przeworsk Teresa Wielgos.

 

TP