Janusz Harpula, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Franciszka Wosia w Świętoniowej, został niedawno finalistą ogólnopolskiego konkursu MEN, wyróżnionym w „złotej trzynastce” najlepszych nauczycieli 2025 roku. Uczy języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie.
Gala Nauczyciela Roku 2025 odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie we wtorek, 7 października. Uczestniczył w niej m.in. Janusz Harpula, dla którego – jak wspomina – był to wyjątkowy dzień.
– Znalazłem się w gronie 13 finalistów-nauczycieli z całej Polski, ludzi z pasją, zaangażowaniem i ogromnym sercem do edukacji. Dla mnie to nie tylko wyróżnienie osobiste, ale także uznanie dla całej społeczności szkolnej – podkreśla.
W laudacji podczas gali można było usłyszeć: „Janusz Harpula: nauczyciel języka polskiego, historii i WOS-u. Upamiętnia historię polskich Żydów na Podkarpaciu. Uczy szacunku dla innych kultur i drugiego człowieka. Człowiek dialogu.(…) Jest ambasadorem Muzeum POLIN,(…) Uważa, że edukacja jest skuteczną zaporą chroniącą przed nienawiścią, wykluczeniem i stereotypami. Jest specjalistą profilaktyki uzależnień i trenerem rekomendowanego programu Wspólne kroki w cyberświecie.”
– Szczególne podziękowania kieruję do Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły w Świętoniowej na czele z prezesem Wiesławem Bukowskim za nominację. Nasz wspólny projekt działa już ponad 10 lat i znacząco podniósł jakość świętoniowskiej edukacji – to my już dekadę temu kupowaliśmy roboty i wprowadzaliśmy robotykę do szkoły, dziś współorganizujemy Wojewódzkie Zawody Programowania i Budowy robotów „Tajemniczy świat nauki”, tegoroczny finał odbędzie się już 25 listopada w naszej szkole. Organizujemy też razem Powiatowy Konkurs Ekologiczny i wiele innych działań czy projektów – mówi J. Harpula i dodaje, że ich szkoła otrzymała podczas gali tytuł „Szkoły na medal”, bo przecież sukces dyrektora jest zawsze sukcesem zespołu – nauczycieli, uczniów, rodziców i wszystkich, którzy tworzą tę niezwykłą wspólnotę. Szkoła w Świętoniowej jest Szkołą Promującą Zdrowie (z certyfikatem krajowym), Szkołą Odkrywców Talentów, prowadzi szereg akcji charytatywnych: Adopcję na odległość, zbiórkę w ramach WOŚP, Pola Nadziei, a Szkolne Koło Caritas działa już 16 rok.
– Badania TALIS 2024 przeprowadzone wśród nauczycieli z całego świata, pokazują wyraźnie, że polska szkoła stoi dziś na barkach pasjonatów. Z jednej strony – mamy najstarszą kadrę nauczycielską w Europie, a z drugiej – 80% nauczycieli w Polsce deklaruje zadowolenie z pracy. To imponujący wynik, pokazujący, że mimo trudnych warunków, wciąż kieruje nami motywacja wewnętrzna: chęć uczenia, rozwijania młodych ludzi, towarzyszenia im w odkrywaniu świata. Jednocześnie jednak tylko 10% polskich nauczycieli czuje się docenionych przez społeczeństwo – przy średniej światowej na poziomie 35%. To ogromna przepaść, która boli. Bo nauczyciel, który każdego dnia poświęca swój czas, energię i emocje, chciałby czasem po prostu usłyszeć, że jego praca ma wartość – nie tylko dla uczniów, ale i dla całej wspólnoty – zaznacza nasz rozmówca.
- Harpula zauważa, że zawód nauczyciela to nie tylko godziny spędzone przy tablicy. To przygotowania, sprawdziany, projekty, wyjazdy, konkursy, rozmowy z rodzicami, szkolenia, a często także praca na drugim czy trzecim etacie – po to, by móc godnie żyć. Wielu nauczycieli łączy pracę w kilku szkołach, prowadzi zajęcia dodatkowe, organizuje wydarzenia szkolne, angażuje się w wolontariat czy lokalne inicjatywy.
– To przepracowanie, które niesie ryzyko wypalenia, ale też świadectwo ogromnego oddania. Bo wbrew pozorom, nie robimy tego dla awansu czy nagrody – robimy to, bo wierzymy, że od nauczyciela naprawdę wiele zależy – mówi mężczyzna.
Od lat stara się pokazywać, że edukacja może być przestrzenią twórczości i współpracy. Dzięki założeniu stowarzyszenia, które już dekadę temu inwestowało w roboty edukacyjne, uczniowie mogli rozwijać kompetencje przyszłości, zanim „robotyka” stała się modnym hasłem.
– Dziś, gdy w całym województwie realizowane są projekty takie jak „RapSteam”, czujemy satysfakcję, że byliśmy pionierami, że to, co zaczęło się jako mała lokalna inicjatywa, stało się częścią szerszego trendu. Ale najwięcej uczę się codziennie od moich uczniów. To oni przypominają mi, po co warto być nauczycielem – kiedy zadają trudne pytania, zaskakują pomysłami, albo po prostu patrzą z błyskiem w oku, że coś zrozumieli po raz pierwszy – podkreśla i dodaje:
– To wyróżnienie jest więc nie tylko moim sukcesem, ale sukcesem całej społeczności. Dziękuję mojej rodzinie za wsparcie i cierpliwość, Stowarzyszeniu Przyjaciół Szkoły – za zaufanie i wspólną pracę od ponad dekady, nauczycielom – za pasję i odwagę do eksperymentowania, uczniom – za codzienną inspirację, a organowi prowadzącemu – za nieustanne wsparcie. Być nauczycielem w Polsce w 2025 roku to żyć w paradoksie: być pełnym pasji, a jednocześnie zmagać się z brakiem uznania. To czuć się zmęczonym, ale mimo wszystko rano z radością iść do szkoły. Bo choć nie zawsze jesteśmy doceniani, mamy wpływ na przyszłość – i to właśnie daje nam siłę – podsumowuje J. Harpula.
DP/fot. arch. pryw.