„Od ponad stu trzydziestu lat w pruchnickiej świątyni, raz po raz rozbrzmiewa doniosłe „BOGU ADORACJA…” – takimi słowami rozpoczął uroczystą Mszę św. proboszcz miejscowej parafii, ks. prałat Piotr Kandefer, odprawianą 9 czerwca 2024 r. z okazji jubileuszu 130-lecia działalności Honorowej Straży Bożego Grobu im. Jana Kilińskiego w Pruchniku.
Podczas uroczystości, wśród licznie zgromadzonych wiernych, nie zabrakło sympatyków i byłych członków Honorowej Straży, a także zaproszonych gości, w tym radnych powiatu jarosławskiego Stanisława Górskiego i Wacława Szkoły oraz burmistrza Pruchnika Stanisława Kłopota. W koncelebrze brał udział również ks. kan. Kazimierz Trelka, emerytowany proboszcz i „skarbnica” wiedzy o dziejach Honorowej Straży Bożego Grobu w Pruchniku. Na zakończenie Mszy św. członkowie Straży odnowili swoje przyrzeczenia, a pamiątkowym zdjęciem z zaproszonymi gośćmi przypieczętowali 130 lat swojej działalności.
Atmosfera uroczystości była pełna wzruszenia i dumy, a obecni podkreślali wagę tradycji, która mimo upływu lat, wciąż jest żywa i pielęgnowana z oddaniem. To właśnie dzięki takim inicjatywom lokalna społeczność zachowuje swoją tożsamość i przekazuje wartości kolejnym pokoleniom. Przedłużeniem świętowania, przy jubileuszowym torcie, dano wyraz wielkiej sympatii dla jubilatów, wręczając listy gratulacyjne członkom Straży oraz głosząc laudacje okolicznościowe. Burmistrz Pruchnika, przekazując pamiątkowe tablo z szablą, gratulował pięknego jubileuszu i działalności kultywującej lokalne tradycje, jednocześnie życząc dalszych lat służby w zdrowiu i poczuciu spełnienia. Nie sposób było nie zauważyć, że obecność młodszych członków Straży jest dowodem na to, że idea i wartości, które przyświecały jej założycielom, wciąż inspirują nowe pokolenia do kontynuowania tej szlachetnej misji. Cała uroczystość była pięknym świadectwem jedności, wspólnoty i niezmiennego oddania wierze i tradycji.
HONOROWA STRAŻ BOŻEGO GROBU
Jana Kilińskiego w Pruchniku, od przeszło 130 lat uświęca swym udziałem ważniejsze uroczystości kościelne i gminne. Za najważniejsze uważa się wartę przy Bożym Grobie.
Rys historyczny.
W roku 1894, w setną rocznicę Powstania Kościuszkowskiego, którego jednym z przywódców był Jan Kiliński, z zawodu szewc – u ówczesnego proboszcza ks. Grzegorczyka i cechmistrza Cechu Szewskiego Marcina Zająca, zrodziła się myśl założenia Honorowej Straży Bożego Grobu. Na wzór kontusza szewca – pułkownika Jana Kilińskiego, krawcy pruchniccy uszyli 13 strojów. W ten sposób „mieszczanie pruchniccy” z przypiętymi szablami u pasa rozpoczęli działalność, pełniąc wartę przy Bożym Grobie. Aby utrzymać tę tradycję, członkowie Straży składali się wspólnie, a w Wielką Sobotę chodzili do dworów i folwarków, gdzie dostawali datki na utrzymanie Straży Bożego Grobu. Parafianie darzyli Grobowców wielkim uznaniem i szacunkiem, a ksiądz Motyl mawiał, że „taki Boży Grób i taka Straż to jest tylko w Pruchniku i gdzieś koło Wilna”. W okresie okupacji członkom Straży nie było dane pełnić swoich obowiązków. Jednak po II wojnie światowej, w 1946 roku, ówczesny Komendant Władysław Żurawski sformował oddział i Honorowa Straż Bożego Grobu wznowiła swoją służbę. Lokalna władza utrudniała jednak jej działalność i prześladowała członków. W latach pięćdziesiątych doszło nawet do zdeponowania szabli i części kontuszy, w nadziei, że w ten sposób przerwie się działalność pruchnickiej Straży Grobowej. Dzięki staraniom pruchniczan, a w szczególności członka Straży, późniejszego Komendanta Mieczysława Wańkowicza, odzyskano szable i kontusze. W roku 1973, z inicjatywy Pana Władysława Jerzabka, wielkiego sympatyka Grobowców, utworzono Komitet Odnowy Kontuszy. Dzięki ofiarodawcom oraz pruchnickim krawcom, takim jak Zygmunt Osada, Roman Mielniczek, Augustyn Mazur i Zbigniew Chlipała, doszyto kolejne stroje, by na Święta Wielkanocne mogło uczestniczyć już dwudziestu trzech członków Straży. W kolejnych latach zmieniający się komendanci, przy aprobacie i pomocy ówczesnych księży proboszczów rozwijali działalność Straży.
Obecnie Honorowa Straż Bożego Grobu liczy 25 członków, a są nimi mężczyźni w różnym wieku, zróżnicowanego wykształcenia i zawodu, o nienagannej postawie moralnej i etycznej. Średnia wieku wynosi 37 lat i ma tendencję malejącą, co jest zadowalające, ponieważ mimo starzenia się Straży, jej członkowie są coraz młodsi. Tradycją w naszej Straży jest to, że członkowie pełnią swoją funkcję dożywotnio. Jednak ze względów zdrowotnych i innych mogą na własną prośbę opuścić jej szeregi, przekazując kontusz w pierwszej kolejności swojemu synowi. Jeśli nie ma takiej możliwości, kontusz przekazywany jest mężczyźnie godnemu zaufania.
Poczet Komendantów Honorowej Straży Bożego Grobu w Pruchniku:
- OSADA Teofil ur. 1861, kom. w latach 1894-1932
- ŻURAWSKI Władysław ur.1895, kom. w latach 1932-1971
- WAŃKOWICZ Mieczysław ur.1924, kom. w latach 1971-1991
- BAR Augustyn ur. 1927, kom. w latach 1991-1994
- BAR Jerzy ur.1955, kom. od roku 1994 – nadal