Jest to podsumowanie odczytu Jerzego Czechowicza, pod tym samym tytułem, który odbył się 14 czerwca 2023 roku w Centrum Kultury i Promocji w Jarosławiu. Spotkanie zostało zorganizowane przez Jarosławskie Stowarzyszenie „Ocalić Przeszłość dla Przyszłości” oraz Centrum Kultury i Promocji w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
Cywilna administracja niemiecka do realizacji i egzekwowania swoich zarządzeń przez stosowanie bezwzględnych restrykcji wobec ludności miała do dyspozycji specjalne narzędzia władzy – różne służby policyjno- porządkowe. Wśród tych służb były między innymi Gestapo i SS. Gestapo – Tajna Policja Państwowa, główny organ śledczy wyłączony spod kontroli rządowej, było jednym z najbardziej zbrodniczych ogniw okupacyjnego terroru. Gestapo zorganizował Goering, dowodzenie nim przejął Himmler, który połączył gestapo z policją kryminalną. Oddział w Jarosławiu swoją zbrodniczą, terrorystyczną działalność prowadził na terenie pięciu powiatów: jarosławskiego, przeworskiego, leżajskiego lubaczowskiego i łańcuckiego oraz częściowo niżańskiego. W Jarosławiu siedziba gestapo mieściła się w budynku, który znajdował się na styku ul. Słowackiego i obecnej ul. Jana Pawła II. Gestapowska czapka z czarnym otokiem i czarną trupią czaszką była symbolem tragedii i nieszczęść, jej widok budził strach i zagrożenie życia. Wśród pracowników jarosławskiego gestapo był okrutny Franz Schmidt. Na historycznej przestrzeni czasu miasto Jarosław większego zbrodniarza od niego nie miało. Schmidt urodził się 3 czerwca 1903 roku w Zlabings w południowych Morawach, na granicy Czech i Austrii. Ożeniony z Emilią Pretorius w 1934 roku. Franz Schmidt miało czworo rodzeństwa. Najstarsza była siostra Gizela, ur. w 1911 roku, następnie Karol 1917, Rudolf 1919 i najmłodszy Jan 1923. Franz zatrudniony został u swojego ojca w Fabryce Wstążek jako tkacz. Korzystając z urlopu w pracy Schmidt wyjeżdżał do Niemiec, gdzie odbywał ćwiczenia, przygotowując się do swego zbrodniczego zawodu, jak również przekazywał materiały szpiegowskie władzom niemieckim. W tym czasie był już członkiem SS.
cdn.
Jarosławskie Stowarzyszenie „Ocalić Przeszłość dla Przyszłości”