Przeworskie cmentarze: Cmentarz przy kościele św. Katarzyny

Kościół parafialny pw. św. Katarzyny powstał z fundacji Jana Tarnowskiego w 1393 r., zaraz po lokacji miasta. Rok później, w lipcu 1394 r., został oddany Bożogrobcom na siedzibę prepozytury.

 

Był to kościół drewniany, ulokowany we wschodniej części rynku, za ratuszem, na placu zwanym „małym rynkiem”. Plac ten nazywano również „placem św. Katarzyny”, „placem górnym”, a od 20 maja 1898 r. nosi miano placu Adama Mickiewicza. Już w XIV w. przy kościele zorganizowano cmentarz. Na dzień dzisiejszy nie ma wiedzy, do kiedy grzebano zmarłych na tym cmentarzu.

W roku 1634, podczas pożaru miasta spalił się częściowo także kościół św. Katarzyny. Przed rokiem 1744 kościół został obmurowany, zaś 10 czerwca 1793 r. sprzedano budynek na publicznej licytacji w Rzeszowie i rozebrano. Na placu po kościele urządzono targowisko zwierzęce. W 1882 r. mieszkaniec ulicy Bernardyńskiej Józef Krogulecki, zwrócił się z prośbą do władz miasta o przeniesienie targowicy z pl. św. Katarzyny z powodu, „iż trzoda chlewna wykopuje kości zmarłych”. Ówczesna władza niniejsze targowisko przeniosła w 1891 r. na ul. Słowackiego.

Badania georadarowe i sondażowe badania archeologiczne prowadzone w latach 2016-2018 na zlecenie władz miasta Przeworska, nie przyniosły pełnej odpowiedzi, gdzie dokładnie zlokalizowany był kościół św. Katarzyny i cmentarz. Po analizie dokumentów i map, archeolog Ewa Kędzierska, będąca kierownikiem tychże badań archeologicznych, postawiła hipotezę, iż kościół św. Katarzyny zlokalizowany był w południowo-wschodniej części rynku, w pobliżu wylotu ul. Wałowej.

 

Opr. Małgorzata Wołoszyn

Dziale Historyczno-Etnograficzny Muzeum w Przeworsku

Fot. Fragment panoramy: CIVITAS PREVORSCENSIS, namalowanej na podstawie wskazówek historycznych, w roku 1988 przez Henryka Drozda. Na ekspozycji Działu Historii Miasta i Regionu Muzeum.