Odsłaniany raz w roku

Całkiem niedawno, 29 września, przez jeden dzień można było podziwiać obraz św. Michała Archanioła, który znajduje się w Kaplicy Sióstr Miłosierdzia w Przeworsku. To jednak nie jedyne miejsce na terenie powiatu przeworskiego, gdzie możemy znaleźć jego wizerunek…

 

Witraż z wizerunkiem Św. Michała Archanioła w ołtarzu głównym kościoła w Zarzeczu, zbudowanego w 1880 r. z fundacji Dzieduszyckich.

Archanioł Michał kojarzony jest z mocą chroniącą przed złym duchem przede wszystkim dzięki modlitwie tzw. egzorcyzmowi, formule uwolnienia, ułożonej przez Papieża Leona XIII w 1884 r. po przeżyciu wizji rozmowy Szatana z Bogiem. Od 1886 r. jako element liturgii, formuła odmawiana jest na zakończenie mszy św. Postać Archanioła Michała znana jest bardzo dobrze z Biblii, zwłaszcza z tekstu Apokalipsy Św. Jana. Jako skutecznie walczący z Szatanem, Michał Archanioł, niezłomny wojownik, wszedł na stałe do tradycji kościoła katolickiego. Od czasu wypraw krzyżowych przedstawiany był w zbroi, za pomocą miecza walczący z Szatanem, który ginie pod jego stopami, co wiązało się z obraniem sobie Michała za patrona przez rycerstwo chrześcijańskie.

 

 

Figura św. Michała Archanioła z kościoła parafialnego w Gaci.

Na terenie diecezji przemyskiej rozciągającej się na obszarze pogranicza polsko-ruskiego, pierwszym kościołem parafialnym, który nosił wezwanie św. Michała był kościół farny w Sanoku. Kolejnym kościołem był kościół parafialny w Kańczudze. Parafia erygowana przed 1391 r. pod wezwaniem Św. Ducha, zaś w 1611 r. za sprawą księżnej Anny Ostrogskiej nowy kościół parafialny wybudowany i konsekrowany został pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Na obszarze starej kańczudzkiej parafii zachowały się XIX-wieczne kapliczki z figurą Świętego, m.in. w Siedleczce. Odrestaurowana figura Archanioła Michała pochodząca z kapliczki w Pantalowicach, znajduje się obecnie w kościele parafialnym. Co najmniej od 1744 r. wezwanie św. Michała nosi także kościół parafialny w Zarzeczu. Poza tym, św. Michał patronował kościołom filialnym i kaplicom. Kaplicę szpitalną zbudowano w Przeworsku w XV w. przy bramie krakowskiej początkowo pw. Św. Ducha. W 1585 r. konsekrowana została pw. św. Michała. Świątynię rozebrano w latach 1767-1768, a na jej miejscu, z fundacji księcia Antoniego Lubomirskiego, wzniesiono barokowy kościół pw. Matki Boskiej Śnieżnej dla sprowadzonych z Warszawy Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo. Obraz św. Michała z kaplicy szpitalnej znajduje się obecnie w zasuwie obrazu ołtarzowego, a odsłaniany jest tylko raz w roku, w dniu 29 września. Współcześnie, kultem cieszy się również wizerunek Św. Michała z włoskiego sanktuarium na górze Gargano, rozpropagowany przez peregrynacje organizowane w Polsce od 2013 r.

 

Katarzyna Ignas

Muzeum w Przeworsku