W ostatnim czasie do zbiorów Muzeum Pożarnictwa trafiło 252 sztuk pudełek po zapałkach i z zapałkami producentów polskich i zagranicznych. Niezwykle ciekawą kolekcję przekazała mieszkanka Rzeszowa, Gabriela Brzozowska.
Filumenista to człowiek, który zbiera wszystko, co jest związane z zapałkami. Mogą to być etykiety z pudełek po zapałkach, pudełka po zapałkach, reklamowe zapałczane jednorazówki. Rozwój filumenistyki był ściśle związany z dziejami produkcji zapałek. Hobby to dynamicznie rozwijało się w 2. poł. XIX i na początku XX w. Kolekcjonowano pudełka oraz etykiety krajowe i zagraniczne. Tematyka przestawiona na pudełkach była podobna do etykiet. Występowały też opakowania zbiorcze, np. z kilkoma pudełkami w środku, oraz fabryczne zestawy kolekcjonerskie (często wytwarzane dawniej przez zakłady, niekiedy nawet w porozumieniu z ruchem filumenistów). Zapałka to służący do rozpalania ognia, specjalnie w tym celu przygotowany patyczek z drewna, nasączony w całości lub części substancją ułatwiającą spalanie. Na jednym końcu pokryty masą ulegającą zapłonowi wskutek tarcia, końcówka ta nazywana jest główką lub łebkiem zapałki. Typowa, spotykana w Polsce zapałka ma długość 43 mm i grubość około 1-1,5 mm. Najczęściej pakowane są w pudełka po około 40 sztuk (w zależności od producenta – 38-45 sztuki w pudełku). Standardowe pudełko zapałek ma postać tekturowej szufladki, o wymiarach 53 x 35 x 16 mm.
Wojciech Kruk
Dział Historii Pożarnictwa